Μπορεί να μην έχει τη επιβλητικότητα του ταξιδευτή Νέστου, ούτε το τεράστιο οικολογικό ενδιαφέρον όπως ο Αχέροντας, σίγουρα όμως ο Λούσιος δεν είναι ένας συνηθισμένος ποταμός. Είναι από τα λίγα ποτάμια που στη σύντομη πορεία των 26 χιλιομέτρων του, έχει και διαφορετική ονομασία ανάλογα με το μέρος που διασχίζει. Στη Γόρτυνα τον λένε Γορτύνιος, στην Δημητσάνα Δημητσανίτικο ρέμα, ενώ στο χωριό Ατσίχολο τον προσφωνούν Ατσιχολίτικο ποτάμι.
Σύμφωνα με την μυθολογία, στα πεντακάθαρα νερά του οι Νύμφες Θεισόα, Νέδα και Αγνώ, έλουσαν τον Δία όταν γεννήθηκε. Έκτοτε επικρατεί η αντίληψη ότι στις όχθες του βρίσκουν καταφύγιο νύμφες, ξωτικά και λογής μυστήρια πλάσματα αβέβαιης προελεύσεως.
Ο Λούσιος ποταμός και η περιοχή γύρω από αυτόν ανήκουν στην επαρχία Γορτυνίας του νομού Αρκαδίας. Έχει τις πηγές του στην Αγία Παρασκευή, στο οροπέδιο της Καρκαλούς και εκβάλει στη περιοχή της Καρύταινας διασχίζοντας τα συγκροτήματα των Λαγκαδιώτικων και των Γορτυνιακών βουνών που αγγίζουν σχεδόν τα 1548 μέτρα. Όλη η γύρω περιοχή με τους ανάγλυφους ορεινούς όγκους, τα απότομα φαράγγια, την πλούσια κοιλάδα, τα τοξωτά γεφύρια αποτελεί ένα θέαμα μοναδικής ομορφιάς.
Το ποτάμι που αλλού είναι ομαλό και προσβάσιμο και αλλού εξαιρετικά δύσβατο και επικίνδυνο, πρόσφερε απλόχερα από τα πανάρχαια χρόνια στους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής την δύναμη των νερών του για να κινήσουν τους νερόμυλους για το άλεσμα των δημητριακών, τα βυρσοδεψεία, τις νεροτριβές, τους μπαρουτόμυλους, τα ελαιοτριβεία και τα αποστακτήρια, αποτελώντας έτσι μια φυσική πηγή ενέργειας. Ίχνη των υδροκίνητων αυτών εγκαταστάσεων μπορεί κανείς να δει εν λειτουργία στο Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης στην Δημητσάνα.
Καθώς το ποτάμι διέσχιζε την Καρκαλού, μπορέσαμε να διακρίνουμε ανάμεσα τις ψηλές λεύκες να στέκονται οι γερακίνες και να φωλιάζουν στις μεγάλες φωλιές τους κίσσες, καρακάξες και κουρούνες. Στην τριγύρω χαμηλή βλάστηση από πουρνάρια και κέδρα παρατηρήσαμε με τα κιάλια μας κοτσύφια, θαμνοψάλτες μαυρολαίμηδες και αετομάχους. Στην βλάστηση τις παρόχθιας ζώνης φώλιαζαν μακρυνούρηδες, ενώ οι σουσουράδες σουλατσάριζαν δίπλα στο ποτάμι ψάχνοντας για τροφή.
Στην κοιλάδα του Λούσιου ανάμεσα στις καρυδιές, τις αμυγδαλιές και τις μουριές που πλέκονται περίτεχνα με την άγρια βλάστηση από ιτιές, βελανιδιές, πλατάνια, σφένδαμους, δάφνες και κυπαρίσσια, βρίσκουν ασφαλές καταφύγιο όχι μόνο πουλιά όπως ξεφτέρια, βραχοκιρκίνεζα, και κοκκινόσπιζες, αλλά και ένα πλήθος ερπετών και μικρών θηλαστικών όπως σαύρες, σπιτόφιδα, οχιές, δεντρογαλιές, κουνάβια, νυφίτσες, σκαντζόχοιροι και χελώνες. Στα ορεινά τμήματα του φαραγγιού έκαναν φωλιές τα πετροχελίδονα, τα κοράκια και οι κάργιες. Τις νυχτερινές ώρες ακούγεται η κουκουβάγια, ο γκιώνης και ο χουχουριστής ενώ μέσα στο πυκνό ελατοδάσος ακούγονται από το πρωί τα κελαηδήματα του καλόγερου, της ελατοπαπαδίτσας, του βασιλίσκου, και του δεντροβάτη. Ανάμεσα στα εγκαταλελειμμένα εκκλησάκια και στις σπηλιές φωλιάζαν μικρές ομάδες νυχτερίδων. Οι μικρές ίριδες, οι κόκκινες τουλίπες και οι πολύχρωμες ορχιδέες δίνουν ξεχωριστό άρωμα και χρώμα στη περιοχή.
Περνώντας από ένα σωρό όμορφα και γραφικά μοναστήρια και εκκλησίες που στολίζουν τα ορεινά τμήματα, ακούγαμε την βοή των νερών του ποταμού. Φτάνοντας σε ένα γεφύρι συναντήσαμε επιτέλους το ποτάμι. Διστακτικά κατεβήκαμε από ένα στενό και δυσπρόσιτο μονοπατάκι και δροσιστήκαμε πλατσουρίζοντας για λίγο στα παγωμένα νερά του, ενώ μερικά μικροσκοπικά βατραχάκια βουτούσαν στα νερά. Καθίσαμε να αναπαυτούμε στους τεράστιους βράχους απολαμβάνοντας την ηρεμία του τοπίου. Μια παρέα τουριστών κατέφθασαν και χωρίς δισταγμό άρχισαν να κολυμπούν σε μια μεγάλη φυσική κοιλότητα με παγωμένα νερά. Αποχωρήσαμε διακριτικά υποσχόμενοι να επισκεφτούμε ξανά τη περιοχή για να εξερευνήσουμε κάθε γωνιά της Γορτυνιακής γης.
Ο Λούσιος εκτός από την φυσική του ομορφιά έχει να προσφέρει και ένα πλήθος δραστηριοτήτων σε όσους τον επισκέπτονται. Περιηγητικές επισκέψεις στα θρησκευτικά προσκυνήματα και αθλητικές δραστηριότητες όπως ράφτιγκ, κανό –καγιάκ, ορειβασία, πεζοπορία, τοξοβολία, διοργανώνονται προκειμένου να γνωρίσουν οι ταξιδιώτες την εκπληκτική ομορφιά που τόσο απλόχερα μας προσφέρει η φύση. Βασικό είναι όλες αυτές οι δραστηριότητες να γίνονται πάντα σε οργανωμένη μορφή και με την συνοδεία έμπειρων οδηγών που γνωρίζουν την περιοχή και τους κινδύνους που ελλοχεύουν, μιας και ο Λούσιος έχει συνδέσει το όνομά του με τραγικά ατυχήματα, καθώς κάποιες φορές γίνεται απρόβλεπτος και επιβλητικός και μας γεμίζει με δέος και φόβο με την ορμητικότητα των νερών του.
Γεωργία Νικητέα, EcoView.gr